Yazılımcı olarak yurtdışı/uzaktan iş bulma üzerine
Geçtiğimiz ay, Facebook’ta çalışan Android geliştiricisi Hadi Tok ve Superpeer’a uzaktan çalışmış geliştirici ve tasarımcı Adem İlter’le “yurtdışında yazılım tarafında iş bulma” temalı bir discord yayını yapmıştık, bu yayında sesli şekilde soru aldığımız için yayını kaydetmedim, bundan ötürü yazan çok fazla kişi oldu. Hem yayında neler konuşulduğunu anlatmak hem de Birleşik Krallık’ta bir scale-up’ta çalışan biri olarak kendi deneyimlerimi anlatmak istedim.
Şansın fırsat maksimizasyonu üstüne kurulduğuna inanıyorum, gerçekten işi hakettiğinize inanıyorsanız fırsatlarınızı arttırmaya bakın. Hadi ve Adem’le ilk konuştuğumuz şey işi en iyi şekilde yapmak gerektiğiydi. Yurtdışındaki iş piyasası çok rekabetli olduğu için “neden beni almalılar?” sorusuna iyi bir cevabınızın olması gerek. Türkiye’de okuldan çıkar çıkmaz iş deneyimi olmadan yurtdışında çalışmak istediğini belirten arkadaşlar görüyorum, bu çok zor bir ihtimal olmakla birlikte önce Türkiye’de iş öğrenip ardından uzaktan ya da yurtdışında iş bulmakta fayda var çünkü şirketler giriş seviyesi işlere kendi ülkelerinden çalışan almayı tercih ederler. “Hiç işe girmedim, Türkiye’de işe girmek için ne yapmam gerek?” diye sorarsanız, kendi portfolyonuzu oluşturup işverenlere ihtiyaçları olan araçları yeterince bildiğinizi göstermeniz gerek. Yaptığınız uçtan uca projeleri (bu bir veri bilimi projesi olabilir ya da bir mobil uygulama olabilir) github profilinizde iyi bir README ile sergilemek, iyi şekilde kodunuzun dokümantasyonunu yazmak bile artıdır. Medium gibi platformlarda işinizle ilgili makaleler yazmak da iş görür. Bunun dışında Türkiye’deki ve Dünya’daki yazılım topluluklarına katılıp işverenlerle bir araya gelmek, sizin gibi insanlarla tanışıp etkinliklere katılmak, bootcamp’lere katılıp proje yapıp bunları sergilemek, ağınızı genişletmek fırsatlarınızı arttırmanıza yardımcı olur. Açık kaynak kodlu platformlara sahip şirketlerin açık kaynak sprint’lerine katılmak ya da github’larında açık issue’larını çözmek de o şirketlerde iş bulmanızı sağlar, zamanında bu şekilde çok sevdiğim bir şirketten teklif almıştım. Bunun dışında start-up/scale-up’ta çalışan insanlara ulaşıp pozisyon var mı diye sorabilirsiniz, başvuru yaparken daha küçük şirketlere başvurmanız hem hızlı şekilde işe girmenize hem de çok iş öğrenmenize yardımcı olur.
Ben nasıl işe girdim? Neden yurtdışındaki bir şirket için çalışmayı seçtim? Özellikle çalıştığım alanda rekabet çok fazla, yüksek lisans ya da doktora mezunu veri bilimci aranıyor. Ben bu bariyeri herkesin bilmediği bir chatbot framework’üyle (Rasa) çalıştığım için aştım ama bundan önce bir Türk firmasıyla çalışmıştım zaten, direkt giriş seviye bir işe girmedim. Bunun dışında iş aradığım dönemde bana bir kelle avcısı ulaştı, kendisinin İngiltere’deki start-up ve scale-up’lar için alım yapan bir şirketi var. Şansımı deneyeyim dedim ve hem kültürü hem de maaşı iyi bulduğum için yoluma şu anda çalıştığım şirketle devam ettim. Çalıştığım şirkette dünyanın her yerinden insan var ve gerçekten hoşgörülüler, anlayışlılar, ve güzel bir kültür mevcut. Eğer daha az maaş teklif etselerdi de burada çalışırdım sanıyorum.
Deneyimli biri olarak nasıl yurtdışında iş bulabilirim? Avrupa’daki işe alım sitelerine bakabilirsiniz. Bu linkte beni bulan kelle avcısının blog postu var, blog’da bir dizi websitesi var, bu sitelere üye olup iş bakabilirsiniz. Daha hızlı sonuç almak istiyorsanız şansınızı önce start-up’larda denemenizde fayda var. Uzaktan işe girerken girdiğiniz işin Dünya’nın başka yerlerinden işe alım yaptığına dikkat edin çünkü iş ilanlarında uzaktan dense bile işverenler kendi ülkelerinden birilerini almak isteyebiliyorlar. Linkedin’den kelle avcılarını ekleyip iş aradığınızı söyleyebilirsiniz, eninde sonunda size uygun bir iş bulunca geri dönüş yaparlar. Bunun dışında başvurabildiğiniz kadar işe başvurun, ben zamanında deneme amaçlı çok fazla şirkete başvurmuştum ve çoğu dönüş yaptı.
Peki yurtdışında ya da uzaktan işlerde maaş, vergilendirme, sigorta nasıl oluyor?
Yurtdışında ya işçi (employee) ya da kontratlı (contractor) şekilde çalışabiliyorsunuz. İşçi olarak çalışmak için her şeyden önce çalıştığınız şirketin bulunduğu ülkede çalışma izninizin olması gerek, böyle bir durum olduğunda maaşınızdan vergi o ülkede kesilir, Türkiye ve diğer ülkeler arasında çifte vergilendirmeyi önlemek için anlaşmalar mevcut. Eğer kontratlıysanız çalıştığınız şirkete aylık fatura kesersiniz ve vergi işlerinizi kendiniz halletmek zorundasınız. Ben dahil çok fazla insan bunu şahıs şirketi kurarak çözüyor ama yasada belli başlı açıklar olduğu için bu yolu seçmeyen çok fazla insan var. Siz şirket kurup uğraşmayı seçerseniz de şahıs şirketi masrafları ve muhasebeci masrafını maaşınız kaldıracaksa seçin (ki çok büyük masraflar değiller). İşveren konumunda olduğunuz için aylık Bağkur ödüyorsunuz. Güzel tarafı eğer gitme gibi bir niyetiniz varsa işe uzaktan kontratlı olarak başlayıp bir süre sonra çalıştığınız şirketten işçi vizenize sponsor olmalarını isteyip taşınabilirsiniz.